ในยุคที่ AI เข้ามามีบทบาทในการทำงานมากขึ้นทุกวัน แล้วงาน Data Analytics จะสามารถใช้ AI เพื่อช่วยวิเคราะห์ได้มากน้อยแค่ไหน ลองมาดูกันครับ ว่าการใช้ AI จะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการวิเคราะห์ข้อมูลบน Spreadsheet อย่าง Excel หรือ Google Sheet ได้หรือไม่อย่างไร
Table of Contents
- *หมายเหตุก่อนอ่าน
- เตรียมข้อมูลที่จะใช้
- ลองใช้ ChatGPT วิเคราะห์ข้อมูลกัน
- เรื่องควรรู้และข้อควรพิจารณาในการใช้ ChatGPT วิเคราะห์ข้อมูล
- สรุป
*หมายเหตุก่อนอ่าน
- บทความนี้ จะใช้ ChatGPT แบบฟรีเท่านั้น เพื่อให้ทุกคนทำตามได้ แต่อาจมีข้อจำกัดในการใช้งานต่อวัน หากคุณไม่สามารถทำตามได้ อาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น การใช้งานต่อวันของบัญชีคุณหมดแล้ว หากอยากใช้งานต่อเนื่อง อาจต้องสมัคร ChatGPT Plus ราคา $20 ต่อเดือนครับ
- บทความนี้ มีการใช้ ChatGPT ประกอบ ดังนั้น สามารถดูเป็นแนวทางและทำตามได้ แต่ผลลัพธ์ที่ได้ จะเหมือนกันได้เป๊ะๆ 100% โดยผลลัพธ์ที่ได้ในบทความนี้
- บทความนี้ จะอ้างอิง ChatGPT จากในช่วงปี 2024 นะครับ หากมีอัพเดต ผมอาจจะกลับมาแก้ไขบางส่วนนะครับ
เตรียมข้อมูลที่จะใช้
ตัวอย่างที่ผมเตรียมให้ จะอยู่บน Google Sheet ดังนั้น ซึ่งคุณต้องคัดลอกไปที่ Google Sheet ของคุณก่อนนะครับ
โดยสิ่งที่คุณควรต้องทำก่อนจะคัดลอกข้อมูล ก็คือ คุณต้องมี Google Account หรือ บัญชี Google ก่อนนั่นเอง (Gmail ก็ได้ครับ)
ดังนั้น ก่อนจะคัดลอก ให้คุณสมัครและเข้าใช้งาน Google Account หรือ Gmail ก่อน จากนั้น เข้าไปดูและคัดลอกข้อมูลได้จาก Link ด้านล่างนี้
คัดลอกข้อมูล
จากนั้น ทุกคนสามารถกดเข้าไปคัดลอก หรือ Copy ข้อมูลที่ผมเตรียมไว้ให้ได้ที่ลิงค์นี้เลยครับ
ซึ่งเมื่อกดเข้าไปแล้ว คุณจะเห็นหน้าต่างนี้ ให้กดปุ่ม Copy หรือ ปุ่มสีน้ำเงินตามในรูปนี้ เพื่อคัดลอกข้อมูลได้เลยนะครับ
(ขอความกรุณาไม่กด Request Edit Access มานะครับ)
หลังจากคัดลอก หรือ Copy ไปแล้ว ก็จะเห็นหน้าตาข้อมูลประมาณนี้ครับ
ตัวอย่างข้อมูล
จากนั้น ให้เรา Download ข้อมูลเป็นไฟล์ csv มา เพื่อนำไปใช้ต่อบน ChatGPT ครับ
จากนั้น ให้เข้าไปที่ ChatGPT ครับ
ลองใช้ ChatGPT วิเคราะห์ข้อมูลกัน
เมื่อเข้ามาที่ ChatGPT แล้ว ให้เรากดปุ่มคลิปที่เขียนว่า Attach file ด้านซ้ายครับ
จากนั้นให้เลือก Upload from computer
จากนั้นให้ เลือกไฟล์ csv เพื่อ Upload ข้อมูลของเราขึ้นไป แล้วพิมพ์ Prompt ที่จะใช้ได้เลย
ให้ ChatGPT ตรวจดูความพร้อมของข้อมูล
ในการวิเคราะห์ข้อมูลนั้น หลายๆ ครั้ง ข้อมูลของเราอาจไม่ได้พร้อมใช้ หรือ ยังไม่ได้ทำ Data Prep / Data Cleaning มานั่นเอง ผมจึงอยากให้ ChatGPT ช่วยแนะแนวทางในการจัดเตรียมข้อมูลให้ ผมเลยใช้ Prompt ตามนี้ครับ
ข้อมูลนี้ มีอะไรต้องแก้ไขเพื่อให้สมบูรณ์พร้อมใช้บ้าง? เพราะอะไร?
และนี่คือผลลัพธ์ที่ได้ครับ
จะเห็นว่า ChatGPT ให้คำแนะนำในการจัดเตรียมข้อมูลมาให้เรา แต่คำแนะนำนี้จะเชื่อถือได้แค่ไหน ควรทำตามหรือไม่ ก็ขึ้นกับการพิจารณาของเราครับ
แต่ในตอนนี้ เนื่องจากข้อมูลที่ใช้ไม่ได้เยอะหรือซับซ้อนมาก จะขอข้ามในส่วนนี้ไปก่อนครับ
ให้ ChatGPT ช่วยหา Insight จากข้อมูล
หลังจากได้ข้อมูลที่พร้อมใช้มาแล้ว เราก็มาให้ ChatGPT ช่วยหา Insight จากข้อมูลกันดีกว่า โดยผมจะใช้ Prompt ไปตรงๆ เลยว่า
วิเคราะห์หา Insight ให้หน่อย
และนี่คือผลลัพธ์ที่ได้ครับ
จะเห็นว่า เราจะได้ไอเดียมาพอควรเลย ซึ่งไอเดียเหล่านี้จะสามารถใช้ได้จริงมั้ย หรือ เราควรต้องวิเคราะห์อะไรเพิ่ม บ้าง ก็ขึ้นกับแต่ละคนเลยครับ แต่อย่าลืมตรวจสอบด้วยนะครับ ว่าข้อมูลที่ได้ หรือ คำนวณมา ถูกต้องหรือไม่
*(ขอแอบบอกนิดนึงว่า ในคำตอบที่ผมได้ มีบางส่วนที่ผิดไปนิดนึงครับ แต่โดยรวมยังใกล้เคียง ไว้เดี๋ยวผมจะมาเขียนบทความเรื่องการคำนวณเพิ่มให้อีกทีนะครับ)
ให้ ChatGPT แนะนำแผนธุรกิจจาก Insight ที่ได้
นอกจาก Insight แล้ว หลายๆ คนก็มักอยากได้ Action Plan ในการลงมือทำเชิงธุรกิจด้วย
ดังนั้น มาให้ ChatGPT แนะนำต่อเลยครับ โดยใช้ Prompt ต่อว่า
วางแผนธุรกิจจาก Insight ที่ได้ให้หน่อย
และนี่คือผลลัพธ์ที่ได้ครับ
และเช่นเคยครับ รวมถึงผลลัพธ์ที่แต่ละคนได้จากการใช้ ChatGPT น่าจะมีความแตกต่างจากผมเหมือนกัน
แต่ไม่ว่าคุณจะได้ผลลัพธ์อย่างไร ไอเดียเหล่านี้ที่ได้มาจะสามารถใช้ได้จริงมั้ย ก็ขึ้นกับการพิจารณาของเราในมุมต่างๆ ด้วย ไม่ว่าจะเป็นด้านทรัพยากร ความเสี่ยง ความเป็นไปได้ต่างๆ ก็ขึ้นกับว่า เราจะนำอะไรมาพิจารณาเพิ่มเติมบ้าง
และที่สำคัญ อย่าลืมตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลด้วยนะครับ
เรื่องควรรู้และข้อควรพิจารณาในการใช้ ChatGPT วิเคราะห์ข้อมูล
แม้ว่า AI อย่าง ChatGPT จะสามารถเพิ่มความสะดวกในการวิเคราะห์ข้อมูลให้กับเราได้ แต่ก็มีข้อจำกัดต่างๆ ในการใช้งานจริงด้วยเช่นกัน
เราลองมาดูกันดีกว่าครับว่า ChatGPT หรือ AI อื่นๆ ที่ใกล้เคียงกัน มีตัวอย่างข้อจำกัดอะไรบ้าง ที่ควรพิจารณา
*ข้อควรพิจารณาเหล่านี้บางส่วน ผมก็ใช้ ChatGPT แนะนำมานะครับ แต่เนื่องจาก ChatGPT ให้คำแนะนำซ้ำซ้อนมาเยอะมาก เลยขอจัดกลุ่มใหม่ เพื่อลดความซ้ำซ้อนลงให้เข้าใจได้มากขึ้นนะครับ
1. ความถูกต้องและความน่าเชื่อถือของผลลัพธ์ (Accuracy)
- ข้อควรระวัง: แม้ว่า ChatGPT จะประมวลผลข้อมูลได้เร็ว แต่ไม่ได้รับประกันว่าผลลัพธ์จะถูกต้องเสมอ
- วิธีการแก้ไข: ตรวจสอบผลลัพธ์กับข้อมูลจริงเสมอ และใช้ ChatGPT เพื่อเป็นเครื่องมือเสริม ไม่ใช่แหล่งข้อมูลสุดท้าย
2. ปริมาณข้อมูล (Data Volume) และค่าใช้จ่าย
- ข้อควรระวัง:
- AI มีขีดจำกัดในการประมวลผลข้อมูลจำนวนมากในครั้งเดียว เช่น ChatGPT มีข้อจำกัดในเรื่องจำนวน tokens (หน่วยข้อมูลที่ใช้) ซึ่งอาจทำให้วิเคราะห์ข้อมูลใหญ่เกินไปไม่ได้
- การส่งข้อมูลจำนวนมากผ่าน API อาจทำให้เกิดปัญหา latency (ความล่าช้า) หรือค่าใช้จ่ายในการประมวลผลสูง
- วิธีการแก้ไข:
- แบ่งข้อมูล เป็นชุดเล็ก ๆ และประมวลผลทีละส่วน
- ทำการสรุปข้อมูล เช่น pivot, grouping, หรือสร้างสรุปข้อมูลก่อนประมวลผลด้วย AI
3. การปกป้องความเป็นส่วนตัวและความปลอดภัยของข้อมูล (Privacy)
- ข้อควรระวัง: หากต้องวิเคราะห์ข้อมูลที่มีความอ่อนไหว เช่น ข้อมูลส่วนบุคคล ควรระวังเรื่องการส่งข้อมูลไปยัง AI ที่เป็นระบบคลาวด์
- วิธีการแก้ไข: หลีกเลี่ยงการส่งข้อมูลส่วนตัวหรือข้อมูลที่มีความลับสูง และใช้ข้อมูลตัวอย่าง (dummy data) แทน
4. ความสามารถในการตีความบริบท (Interpretation)
- ข้อควรระวัง: ChatGPT อาจไม่เข้าใจบริบทที่ซับซ้อน หรือมีความเฉพาะเจาะจงที่ต้องใช้ความเชี่ยวชาญเฉพาะด้าน
- วิธีการแก้ไข: ควรจัดเตรียมคำอธิบายหรือบริบทให้ชัดเจน และหากจำเป็นให้ผู้เชี่ยวชาญตรวจสอบอีกครั้ง
เนื่องจากในบทความนี้ ผมใช้ไฟล์ csv ที่มีขนาดเล็กมากๆ และมี Dummy Data จึงยังไม่ต้องกังวลอะไรมากกับเรื่องเหล่านี้ นอกจากต้องตรวจสอบข้อมูลที่ได้จากการคำนวณและวิเคราะห์
แต่หากคุณทำงานในองค์กรใหญ่ๆ ที่ต้องใช้ Database, SQL หรือ ต้องมีการเชื่อมต่อเครื่องมือผ่านระบบต่างๆ ก็อาจติดข้อจำกัดทั้งด้าน Integration, Data Volume, Privacy ได้ รวมถึง AI อาจไม่ได้เข้าใจบริบทของคุณและธุรกิจที่คุณทำมากพอ ทำให้มีข้อจำกัดในการหา Insightด้วย
ดังนั้น เราจึงควรพิจารณาเรื่องเหล่านี้ประกอบการใช้ ChatGPT หรือ AI ต่างๆ ด้วย
สรุป
ในปัจจุบันนี้ จะเห็นได้ว่า การใช้ ChatGPT หรือ Generative AI ตัวอื่นๆ ที่ใกล้เคียง ก็สามารถช่วยในการประมวลผลและวิเคราะห์ข้อมูลได้อย่างมีประสิทธิภาพเพิ่มขึ้น หากเราใช้อย่างถูกวิธี เพราะการจะใช้ Prompt ให้ได้ไอเดียในการนำไปใช้จริงนั้น มักเกิดจากการตั้งคำถามที่ดี และ ทักษะ Critical Thinking ด้วยเช่นกัน
อย่างไรก็ตาม การพึ่งแต่ AI อย่างเดียวในตอนนี้นั้น อาจไม่ได้ให้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด เนื่องจากข้อจำกัดต่างๆ เช่น บางครั้ง ChatGPT หรือ AI ตัวอื่นๆ ในปัจจุบัน อาจยังไม่สามารถตัดสินใจหลายๆ เรื่อง หรือ ทำงานแทนเราในหลายๆ ด้าน
รวมถึงการใช้ AI ยังมีค่าใช้จ่าย และ ทรัพยากรที่ต้องประเมินอีกด้วย ไม่ว่าจะเป็นค่าใช้จ่ายในการใช้งาน การเรียนรู้ เวลาที่ใช้ในการทำงาน และอื่นๆ
เราจึงควรพิจารณา ว่า จะใช้ AI ร่วมเครื่องมืออื่นๆ และที่สำคัญที่สุด ทักษะที่เรามีได้อย่างไร เพื่อให้สามารถใช้ AI เป็นเครื่องมือช่วยงานได้อย่างมีประสิทธิภาพครับ